zondag 27 oktober 2013

De '794 Receiver' van Philips

Case 01: Heden is aan de Dienst overgedragen een radio ontvanger met versterker van het merk Philips, type '794 Receiver', bouwjaar vermoedelijk 1979 tot 1982.

Het object in ons depot opgenomen onder de designatie case 01. In de komende periode zal de Dienst herplaatsingkansen van het object onderzoeken.

Beschrijving

Het object is een ontvanger voor radiosignaal (tuner) en versterker met de mogelijkheid externe bandspelers en grammefoon aan te sluiten. De hoofdvorm is rechthoekig, 56,5 cm breed, 13 cm hoog exclusief pootjes en 34 cm diep. De kast bestaat uit 8 mm dik spaanplaat met donkerbruine houtlaminaatprint. De voorkant is met metaallaminaat bekleed in de kleur aluminium of staal. Aan de bovenzijde van de kast zit een rooster van 9,5 x 46 cm en aan de onderzijde zitten 4 1,5 cm hoge pootjes. Het gewicht is ongeveer 9000 gram (De Dienst wacht nog op levering van een accurate weegschaal.)

De voorkant van het apparaat bevat 20 knoppen en regelaars, twee meters met de bijschriften 'tuning' en 'preset' een venster met naaldaanduiding voor de zenderkeuze FM, MW, LW, een jack-ingang voor hoofdtelefoon en het lampje 'FM stereo'. De achterzijde bevat een netsnoer van 1,60 m en 11 poorten voor speakers, antenne en toevoer van extern signaal 'Moni.b', 'Tape-B', 'Tape-A, 'PU' en een drukknop 'system 3-head - 2-head'.

Het apparaat werkt, maar heeft enige storing in de volumeknop.




Gebruikssporen

  • Aan de bovenzijde is in zwarte viltstift de postcode van de eerste gebruiker aangebracht;
  • Op de achterzijde zijn stickers aangebracht die  vermoedelijk corresponderen met stickers op kabels van de speakers en taperecorders;
  • De bedieningsknoppen vertonen geen zichtbare sporen van gebruik, maar het hele apparaat is enigszins stoffig en vettig;
  • De eerste gebruiker van het apparaat is bekend.

Bronnenonderzoek

  • Op http://freeservicemanuals.info/ is de originele servicehandleiding uit 1981 in PDF-vorm aangetroffen. Hierop zijn alle onderdelen en printplaatelementen met typenummer afgebeeld: Service Manual;
  • Op het www zijn vele foto's, vermeldingen en zelfs video's over het apparaat te vinden, zoals deze: http://youtu.be/lQhMdcg51Wk.

 

Erfgoedstatus

  • De Dienst heeft contact opgenomen met Het Philips Museum Eindhoven over het object. Zij beschikken echter niet over aanvullende informatie.
Voorlopige conclusie:
Het object 01 is niet zeldzaam en onder verzamelaars welbekend. Het wordt door sommigen zeer gewaardeerd om zijn 'slagschip' achtige grote voorkomen (19 inch breed, later schakelde Philips over naar een smallere standaardmaat) en de displays die in een verduisterde kamer fraai oplichten met meters met bewegende naalden. Er is nog sprake van echt design, een kwaliteit die in de jaren 80 en 90 bij de elektronicafabrikanten verloren zal gaan. De waarde op grond van het criterium 'Schoonheid' is wat dit betreft hoog te noemen. Apparaten als deze worden niet meer gemaakt.

Het betreft -waarschijnlijk- ook een in Nederland gefabriceerd product. Ook dat geeft extra waarde aan het object.Uit internetonderzoek blijkt dat hobbyisten en zelfs musea bestaan die zich inzetten voor het werkend houden en conserveren van dit soort Philips producten uit de jaren 70 en 80.

De eerste eigenaar is bekend, wat binnen de Dienst een extra waarde geeft, maar waarschijnlijk geen rol speelt voor toekomstige eigenaars bij herplaatsing.

De collectie heeft cultuurhistorische waarde: onze conclusie is dat het object een herplaatsingstraject waard is. Bij succes wordt het object uit het depot van de Dienst overgedragen. Slaagt het traject niet, dan zal het object worden gerecycled.

 

Herplaatsingtraject


Gestart 27-11-2013 via Marktplaats  http://www.marktplaats.nl


Op 30 november is object 01 overgedragen aan een verzamelaar uit Huissen, die via Marktplaats de advertentie zag. "Deze gaat helemaal uit elkaar" lichtte de verzamelaar toe: "Ik haal de kap er af en de elektronische componenten er uit, het frontje komt in vele onderdelen los uit het apparaat. Alles wordt gestoft, gerepareerd en alle condensatoren worden vervangen. Als ik er mee klaar ben is het apparaat als nieuw!" Bij doorvragen naar de motivatie van de verzamelaar antwoord hij: "Gewoon een hang naar de kwaliteit van vroeger. Ik werk in de verkoop en ik kan je vertellen dat apparaten niet meer gemaakt worden op duurzaamheid. Ze worden juist gemaakt op beperkte levensduur: er is precies uitgerekend dat al die moderne rommel nog maar 3 jaar mee gaat en dan ben je toe aan een nieuwe, want de de productie moet wel blijven draaien. Zo'n Philips tuner uit 1980 kostte meer dan een dag om in elkaar te zetten, maar zie nu, 35 jaar later, hij doet het nog steeds. Vergelijk dat eens met die rommel die in de fabriek in 20 seconden in elkaar wordt geprut. Voor mij is het hobby, maar wel een beetje uit de hand gelopen."

Case 01 resultaat: herplaatsing succesvol.
Case 01 gesloten 30-11-2013